Kiedy warto postawić na aktywne zarządzanie? Scenariusze, w których fundusze aktywne mają przewagę

W dobie pasywnego inwestowania, gdy fundusze indeksowe zdobywają coraz większą popularność, coraz częściej zadajemy sobie pytanie: czy aktywne zarządzanie ma jeszcze sens? Czy są sytuacje, w których oddanie kapitału w ręce doświadczonego zarządzającego przynosi realne korzyści? Choć wielu inwestorów skłania się ku tanim i prostym rozwiązaniom indeksowym, istnieją momenty i warunki rynkowe, w których strategia aktywna może wykazać się większą skutecznością i elastycznością.

Czym właściwie jest aktywne zarządzanie?

Aktywne zarządzanie polega na podejmowaniu decyzji inwestycyjnych przez zarządzającego funduszem lub zespół analityków w celu osiągnięcia lepszego wyniku niż rynek. W odróżnieniu od pasywnych funduszy, które naśladują indeks, fundusze aktywne starają się wybierać „lepsze” spółki, omijać te z potencjalnymi problemami, a także odpowiednio reagować na zmieniające się warunki gospodarcze. Zarządzający mogą zmieniać alokację aktywów, dostosowywać poziom ryzyka i selekcjonować konkretne sektory czy regiony. To daje im większą elastyczność – ale też stawia przed nimi większe wyzwania.

Sytuacje, w których aktywne zarządzanie ma przewagę

1. Rynki wschodzące

Rynki rozwijające się charakteryzują się większą zmiennością, niższą przejrzystością i ograniczoną efektywnością. To oznacza, że inwestorzy mają większe szanse na znalezienie „niedowartościowanych” spółek lub unikanie pułapek.

Zarządzający mający dostęp do lokalnych analiz, kontaktów i wiedzy mogą podejmować trafniejsze decyzje niż pasywny fundusz, który bezrefleksyjnie kupuje cały indeks – w tym również spółki wysokiego ryzyka.

2. Niewielkie spółki (small caps)

W przypadku małych firm notowanych na giełdzie dostępność informacji bywa ograniczona, a ich pokrycie analityczne – znikome. Tu właśnie fundusz aktywny może zabłysnąć, ponieważ zarządzający mają więcej przestrzeni do działania i większą szansę na „wyłowienie perełek”.

Na takich rynkach nie wszystko jest jeszcze wycenione zgodnie z oczekiwaniami – a umiejętność trafnej selekcji może przełożyć się na przewagę nad funduszem indeksowym, który posiada mało elastyczne proporcje udziałów.

3. Niestabilne czasy

W momentach zawirowań gospodarczych, kryzysów, pandemii lub zmian stóp procentowych, fundusze indeksowe nie mają żadnych mechanizmów obronnych. Spada cały rynek, więc i fundusz indeksowy traci automatycznie. Aktywny zarządzający natomiast może w porę sprzedać aktywa o wysokim ryzyku, przesunąć środki do bardziej defensywnych sektorów lub nawet częściowo przejść do gotówki.

Zarządzanie ryzykiem w trudnych warunkach rynkowych może mieć ogromne znaczenie dla końcowego wyniku.

4. Sytuacje specjalne i strategie oportunistyczne

Fundusze aktywne mają także możliwość korzystania z tzw. sytuacji specjalnych – np. fuzji, przejęć, emisji akcji, upadłości czy odkupów własnych. Takie okazje wymagają indywidualnej analizy, szybkich decyzji i elastyczności – coś, czego fundusz pasywny nie oferuje.

Inwestorzy szukający „alfa” (czyli nadwyżkowego zysku ponad indeks) często kierują się właśnie do zarządzających aktywnie, którzy potrafią takie okazje wykorzystać.

5. Podejście ESG i selekcja etyczna

Niektórzy inwestorzy chcą inwestować w sposób odpowiedzialny – zgodnie z własnymi wartościami. Fundusze aktywne dają więcej możliwości selekcji spółek, które spełniają konkretne kryteria środowiskowe, społeczne czy zarządcze.

Chociaż istnieją też fundusze indeksowe ESG, ich metodologia jest ograniczona przez skład indeksów. Aktywne zarządzanie pozwala natomiast wykluczać konkretne firmy lub całe branże, bazując na bardziej złożonych analizach.

Porównanie funduszy aktywnych i pasywnych

Zarówno fundusze aktywne, jak i indeksowe mają swoje plusy i minusy. Pasywne oferują niższe opłaty, przewidywalność i szeroką dywersyfikację, ale nie chronią przed spadkami i nie oferują możliwości dostosowania portfela. Aktywne – mimo wyższych kosztów – oferują elastyczność, selekcję i potencjał do osiągania lepszych wyników w odpowiednich warunkach.

Jeśli chcesz zrozumieć, które podejście będzie dla Ciebie bardziej odpowiednie i w jakich warunkach jedno z nich ma przewagę, kliknij, aby dowiedzieć się więcej na temat szczegółowych różnic między funduszami indeksowanymi a aktywnie zarządzanymi.

Jak rozpoznać dobry fundusz aktywny?

Nie wszystkie fundusze aktywne są sobie równe. Warto zwracać uwagę na:

• długoletnie wyniki i ich powtarzalność,
• kompetencje i staż zarządzających,
• wielkość aktywów – zbyt duży fundusz może mieć problem z elastycznością,
• rzeczywiste działania, a nie tylko deklaracje.

Fundusze, które konsekwentnie osiągają lepsze wyniki niż indeks po uwzględnieniu kosztów, to rzadkość – ale istnieją. Wymagają jednak od inwestora większego zaangażowania i świadomości.

Aktywne zarządzanie nie zniknie. Mimo dominacji tanich funduszy indeksowych, istnieją scenariusze, w których zarządzający mają wyraźną przewagę. Warto być elastycznym i traktować obie strategie jako komplementarne – a nie konkurencyjne. Inwestor, który rozumie rynek i swoje cele, potrafi zbudować portfel, który korzysta z zalet obu podejść.

Artykuł sponsorowany

Inwestowanie wiąże się z ryzykiem